Afvalbeheer uitbesteden

"Afvalmanagement" is niks meer dan een chiquere naam voor "afvalbeheer". Er zijn tegenwoordig bureau's die zich hebben toegelegd op het overnemen van het afvalbeheer van afval producerende bedrijven. Zij nemen doorgaans 1 of meerdere taken in het afvalbeheer over.  Aangezien afval steeds waardevoller wordt, dient u bij het uithanden geven van uw afvalschatten altijd alert te zijn; er zijn immers veel kapers op de kust voor uw afvalstoffen!

Verdienmodel Afvalmanagementbureau
Veel bedrijven hebben een bedrijfsmotto dat enigszins in lijn is met hun toegevoegde waarde, maar in de Afvalmarkt lijkt deze wetmatigheid niet te (hoeven) gelden. Als alle 'groene' bedrijfsmotto's werkelijkheid zouden worden, zouden we een maatschappij krijgen zonder afval, en daarmee een maatschappij zonder afvalmanagementbureau's. Kortom; de toegevoegde waarde die een derde partij kan bieden aan de afvalketen is sterk afhankelijk van hun verdienmodel. Om maximale winst uit een potentiële samenwerking met een bureau te verkrijgen, dient altijd de vraag te worden gesteld: "als ik structureel minder afval ga produceren, hoe verdient het bureau dan geld?"

Kostendrijvers afvalkosten
De grootste misvatting die veel inkopers en facilitair managers hebben bij een afvaltenderprocedure is dat het draait om de laagste afvaltarieven. Dit is hetzelfde als met de dokter alleen over de prijzen van medicijnen te praten en niet over de diagnose van de ziekte zelf. De directe kosten voor het afvalbeheer dalen namelijk door 3 oorzaken:

1. een hoger scheidingspercentage realiseren!
2. minder afval produceren;
3. lagere tarieven.

Afvalscheidingspercentage verhogen

Vrijwel alle bedrijven hebben een grote focus op optie 3 (lagere tarieven) en laten optie 2 en 3 voor lief. Stel u scheidt niet optimaal en er verdwijnt dagelijks karton en plastic in de restafvalcontainer. En stel, u krijgt gemiddeld 70 euro per ton voor het karton en het plastic en op jaarbasis gooit u 15 ton plastic en karton bij het restafval. Voor het restafval betaalt u al gauw 100 euro per ton, exclusief de huur van de perscontainer voor enkele honderden euro's per maand.. Kortom; door uw scheidingsgedrag betaalt u voor het karton meer dan 100 euro per ton in plaats van dat u 70 euro per ton ontvangt. Indien het u lukt om beter te scheiden, kan het zijn dat u de perscontainer niet meer nodig heeft. In dat geval resulteert het verbeterde scheidingsgedrag in een bezuiniging van enkele duizenden euro's extra (!) per jaar. Dit gat is moeilijk te dichten met 'strakke onderhandelingen'.

Een afvalmanagementbureau kan u helpen met het verkrijgen van een hoger scheidingspercentage. Bovenstaande schets maakt duidelijk dat de toegevoegde waarde van een dergelijk bureau afneemt, naarmate het scheidingspercentage toeneemt. Het is daarom raadzaam om de beloning prestatieafhankelijk te maken. Na het behalen van een hoger scheidingspercentage wordt de dienst feitelijk gereduceerd tot louter doorgeven van orders en het uitvoeren van afvaladministratie.

Minder bedrijfsafval produceren

Het spreekt voor zich dat u het verdienmodel van een afvalmanagementbureau móet weten om erachter te komen of zij u echt kunnen helpen met het structureel verlagen van uw afvalproductie. Sowieso is het verlagen van de afvalproductie o.b.v. aanpassingen in het productieproces zelf voor een buitenstaander een zeer moeilijke opgave, omdat hiervoor diepgaande kennis nodig is van uw primaire proces en het proces van uw leveranciers.

Marge op afvalstromen
Sommige afvalmanagementbureau's werken met een "management fee". Door deze management fee zijn onoplettende inkopers/facilitair managers in de veronderstelling dat dát hun betaling is voor de diensten van het bureau. Echter; in lijn met de gedachte rondom "afvalafhankelijkheid" kunnen winsten op meerdere afvalafgeleides worden gegenereerd:

• (onzichtbare) marge op afvalstromen;
• winsten op huurmiddelen;
• winsten op afvalafhankelijke gebruiksartikelen, zoals plastic zakken en containers.

Concreet betekent dit dat u kritisch moet zijn om het maximale uit uw afvalbeheer te halen:

• het bureau doet een voorstel met vewerkingstarieven die gunstiger zijn dan uw huidige tarieven. Het gebeurt vaak dat bedrijven veels te veel voor hun afval betalen bij hun huidige afvalrecyclers en afvalverwerkers. Een Afvalmanagementbureau's kan hier op in spelen door tarieven te bieden die hieronder liggen, ingelijfd met de boodschap dat u nu eindelijk marktconforme tarieven heeft gekregen. Er is echter 1 partij die bepaalt of de tarieven marktconform zijn en dat is de markt zelf. Hanteer daarom de prijzen op de afvalbeurzen voor de prijsbepaling van uw afvalstromen!
• de afvaltarieven worden gefixeerd. Met het oog op de steeds schaarser wordende grondstoffen, heeft u grote kans opbrengsten op uw afvalstoffen mis te lopen door  gefixeerde tarieven. Wederom, onderhandel en neem de onderliggende markten als uitgangspunt. Indien u nattigheid voelt, kunt u altijd de facturen van het afgelopen jaar opvragen voor afvalstromen die veel opleveren zoals: karton, GMP-stromen, afgewerkte olie, frituurvet, maar ook bijvoorbeeld categorie 3-materiaal/swill.
• het bureau wil management fee over het factuurbedrag in rekening brengen. Dat kan, maar wees alert op de volgende punten:
  • u huurt bij het betreffende bureau huurartikelen, zoals (pers)containers, kliko's, foliezakhouders. In dat geval is het onredelijk dat u over het gehuurde ook management fee betaalt, want dat zijn dubbele inkomsten voor het bureau. Maak hier duidelijke afspraken over!
  • u koopt verbruiksartikelen bij het bureau. Ook hier geldt: maak duidelijke afspraken.
  • transportkosten en verwerkingskosten worden apart in rekening gebracht. De management fee stijgt, naarmate afvalkosten en -opbrengsten niet tegen elkaar worden weggestreept, maar apart op de factuur komen. Maak hier duidelijke afspraken over!
• het voorstel van het afvalmanagementbureau behelst alleen reguliere afvalstromen. Juist de 'incidentele afvalstromen', zoals bijvoorbeeld een afgekeurde batch, leveren vaak een grote opbrengst op. Indien hier geen afspraken over zijn gemaakt, dan geeft u het Afvalmanagementbureau vrijspel om veel marge toe te eigenen. Wees alert!

Efficiëntie afvallogistiek
Het afvalmanagementbureau wordt een extra schakel in uw productieketen, zoals onderstaand schema laat zien.

Door de sterke focus op alleen kostenbesparing (optie 1), vergeten inkoopmanagers en facilitair managers de impact van een extra schakel in de productieketen.

Het toevoegen van een extra schakel in de "afvalketen" kan van invloed zijn op een aantal zaken:

1. Service afvalrecyclers;
2. Waarborging eigen productiecapaciteit;

Service afvalrecyclersAls een afvalbureau het afvalbeheer overneemt, blijven meestal dezelfde afvalrecyclers het afval afvoeren als voor de overname. Echter; als het afvalmanagementbureau marge-afhankelijk is, zal het haar "deel" van de afvalprijs willen opeisen. Aangezien het geen voorkeur heeft om de marge bij de klant/afvalproductent te verhalen, zijn de afvalrecyclers vaak de sigaar.

Naast de mindere opbrengsten voor afvalstromen, ziet het recyclingbedrijf vaak haar perscontainers en andere huurmiddelen bij het productiebedrijf vervangen worden door de huurmiddelen van het afvalmanagementbureau. De inkomsten voor het recyclingbedrijf worden hierdoor geminimaliseerd, terwijl zij hetzelfde werk moeten leveren. Dit heeft uiteraard gevolgen voor de relatie tussen het afvalmanagementbureau en de recyclingbedrijven in kwestie, en daardoor ook voor de geleverde service aan het productiebedrijf. Het is zeker geen slecht idee om terloops uw afvalverwerkers te polsen, voordat u het afvalbeheer uit handen geeft.

Netwerkfunctie
Een ander element dat van belang is, is de "netwerkfunctie" van een afvalmanagementbureau. Naast de regionale afvalverwerkers, zijn er ook een aantal landelijke spelers. Grote kans dat het afvalmanagementbureau bij haar andere klanten ook zaken doet met uw afvalverwerkers. Gezien de strijd rondom marge én de soms wat verhitte situaties die kunnen ontstaan bij het ophalen van afval,  kan een "incident" bij een ander bedrijf resulteren in een verminderde service of zelfs het stoppen van de dienstverlening aan uw bedrijf.

Waarborging eigen productiecapaciteit
Het Afvalmanagementbureau heeft net zoals afvalbedrijven een klantenafdeling waar u uw orders kunt aanmelden en klachten kwijt kunt. Aangezien het afvalmanagementbureau zelf de diensten niet uitvoert, zal het deze informatie altijd moeten doorspelen aan de planningsafdeling van de betreffende afvalverwerkers. En vice versa voor het antwoord. Hier kan "communicatie-ruis" en de welbekende wet van murphy optreden .

Voor veel voedingsmiddelenbedrijven is het afvalbeheer onderdeel van hun productieketen. Afgekeurde batches nemen immers veel plaats in en vormen bovendien een hygiënerisico. Met name voor dit soort bedrijven is een extra ketenpartner een kosten/baten analyse waard!